Naturalne perły do stuleci budzą nie mniej emocji niż inne kamienie szlachetne. Same perły są jednak rzadko spotykane, a przez stulecia obrosły w legendy i mity. Czym są zatem perły naturalne i czy prawdą jest, że przynoszą nieszczęście?
Perły naturalne kontra perły hodowlane
Za „prawdziwe” zazwyczaj uważa się perły, które powstały wewnątrz jamy perłopławów lub innych małży z wybranych rodzin. Według przekazów, gdy do wnętrza odpowiedniej małży dostanie się ciało obce, perłopław otacza je specjalną masą, pod względem budowy bardzo zbliżoną do masy otaczającej wnętrze muszli. Proces otaczania ciała obcego trwa wiele lat. Sama perła pod względem budowy składa się z wapnia, węglanu i substancji organicznej, a całemu procesowi towarzyszy woda.
Człowiek jednak zaingerował w ten proces, tworząc specjalne hodowle pereł, gdzie specjalne gatunki perłopławów tworzą perły w swoich wnętrzach. Także takie perły są jak najbardziej prawdziwe i podobnie, jak perły naturalne dzielą się na perły słonowodne i słodkowodne. Perły mogą się różnić pod względem kształtu. Najpopularniejsze są perły okrągłe, które mogą mieć kształt regularnej kuli lub są lekko spłaszczone, nieco rzadziej pojawiają się perły w kształcie kropli, ziarna czy perły połówkowe lub ćwiartkowe, których jedna strona będzie idealnie płaska. Perły można również dzielić pod względem koloru – najwięcej pereł to perły białe, czasem ze specjalną poświatą zwaną overtonem. Z kolei najbardziej pożądane są perły czarne. Na rynku są dostępne także perły niebieskie, które w rzeczywistości są odmianą pereł czarnych, perły różowe, brązowe czy kremowe.
Perły w życiu człowieka
Pierwsza biżuteria z pereł pojawiła się już 6 tysięcy lat temu. Z kolei pierwsze hodowle pereł to dzieło Chińczyków, którzy w XIII wieku zaobserwowali, że po wrzuceniu ciała obcego do ciała małża, wytwarzana jest substancja organiczna, która otacza ciało obce, nadając mu piękny połysk oraz idealnie okrągły kształt. Jednym z bardziej znanych hodowców pereł był Karol Linneusz.
Biżuteria z pereł cieszy się bardzo dużą popularnością. W Polsce największą miłośniczką tych kamieni była Barbara Radziwiłłówna, która według przekazów była obsypana perłami w czasie koronacji. Może nie tyle ona, co jej strój koronacyjny, niemniej jednak polska szlachcianka gustowała w perłach. Początkowo wierzono, że perły są łzami aniołów, potem – że powstają w małżach z zapłodnienia przez tęczę. Przekonanie o ich unikalności przenosi się także na życie codzienne.
Według przesądów, pereł nie powinno się dziedziczyć, bo noszą one emocje swoich poprzednich właścicieli, nie powinno się ich również przyjmować w prezencie, zwłaszcza od ukochanego, bowiem przynoszą łzy i rychłe rozstanie. Niemniej jednak perły, także perły syntetyczne, są bardzo często wykorzystywane jako biżuteria ślubna, a w przypadku pereł sztucznych stosuje się je jako dodatek zdobiący gorsety i suknie ślubne.
Jak pielęgnować perły?
Swój połysk perły zawdzięczają konchiolinie, która jest substancją organiczną. Same perły są niezwykle twarde, trudno je rozciąć na idealne dwie części, mimo to według wierzeń proszek z perły mógł pomóc w powrocie do zdrowia. Perły należy nosić i przechowywać w określony sposób, aby nie matowiały oraz aby zachwycały swoim blaskiem przez lata.
Przede wszystkim pereł nie wolno perfumować, powinno się je także nosić na ciele, a nie na ubraniu. Perły nie lubią także potu ludzkiego czy kosmetyków, w tym w szczególności lakieru do włosów. Każda perła się starzeje i przyglądając się jej można dość szybko określić, w jakim jest stadium starzenia. Początkowo perły matowieją, na co może wpływać kontakt z chemicznymi substancjami czy nieodpowiednie przechowywanie. Później na perłach pojawiają się pęknięcia, aby w ostatniej fazie zacząć się łuszczyć.
Szacuje się, że perły „żyją” około 150 lat, przy czym wraz z wiekiem zmieniają swoją barwę na stolowoszarą, a ich koloru nie da się zmienić, nawet stosując naświetlania i inne współczesne metody. Perły odnalezione w starożytnych grobowcach przy dotknięciu zamieniały się w brunatny proszek. Podstawowa zasada, związana z noszeniem i przechowywaniem pereł, mówi o tym, aby biżuteria taka nie miała styczności z metalem.
Biżuteria z pereł
Naturalne perły najczęściej są kupowane jako eleganckie naszyjniki, złożone z pojedynczego sznura pereł. Bardzo często takie naszyjniki są niezwykle długie, a ich właścicielka owija je sobie kilka razy wokół szyi. Modne są także szerokie naszyjniki z kilku warstw pereł, zebranych w jedno zapięcie, które idealnie przylegają do szyi. Perły wybierane są także do bransoletek i tu pojawiają się trendy analogiczne do trendów wśród naszyjników. Rzadziej wybiera się perły do kolczyków, osadzając je zwykle na sztyfcie. Pojedynczych pereł nie używa się w pierścionkach, choć czasem można spotkać pierścionki, w których oczka stanowi misterna kompozycja złożona z kilku mniejszych i większych pereł. W zasadzie biżuteria z pereł kojarzy się ze ślubami, naszyjniki z pereł noszone są zawsze jako biżuteria wieczorowa i na specjalne okazje.